Νιώθω τυχερό τον εαυτό μου καθώς, έχοντας τη φιλολογική επιμέλεια της ΝΕΑΣ ΕΥΘΥΝΗΣ, έρχομαι σε επαφή με τα βαρυσήμαντα κείμενα των συνεργατών της κάποιες εβδομάδες πριν από την κυκλοφορία του κάθε τεύχους.
Αυτή τη φορά -εν αναμονή του 5ου και ενώ το 4ο, αφιερωμένο στους Συγγραφείς της Κύπρου, εξαντλήθηκε και ανατυπώνεται!- με καθήλωσε το άρθρο του καλού φίλου Κώστα Χατζηαντωνίου Εκδοχές νοήματος μιας "άλλης" νεωτερικότητας.
[...] Καθώς ο σκοταδισμός επανεμφανίζεται για να πάρει τη ρεβάνς, είναι απαραίτητο να δούμε ότι υπεύθυνη γι' αυτή την κατάπτωση δεν είναι γενικά η λογική της νεωτερικότητας αλλά μία ορισμένη εκδοχή της [...] Αν η καταναλωτική υστερία αναγκάζει ελεύθερους ανθρώπους να φέρονται σαν δούλοι, και η φτώχεια στο ίδιο φαινόμενο οδηγεί: "Δουλικά πράγματα τους ελευθέρους η πενία βιάζεται ποιείν", έγραφε ο Δημοσθένης. Ας μη γελιόμαστε όμως. Κοινή είναι η ηθική αντίληψη της στέρησης και της υπερβολής. Μια ηθική αντίληψη δούλων.
[...] Αν ως Έλληνες έχουμε ακόμη κάποια σημασία για την οικουμένη, είναι γιατί αναπνέουμε πάντα με την ίδια γλώσσα στην οποία διατυπώθηκε ένα πνεύμα που ονομάστηκε ελληνικό. Ένα πνεύμα που σήμαινε κάποτε τη χαρά της ζωής και της δημιουργίας. [...] Το πνεύμα αυτό, όποτε ενεργεί με όραμα προς το μέλλον, οδηγεί σε επιτεύγματα. Όποτε αρέσκεται απλώς να "αντιστέκεται", παράγει σχιζοφρένεια και μας βυθίζει πιο βαθιά στο τέλμα όπου επιπλέουμε αιώνες τώρα. Και κάτι άλλο. Είναι ντροπή για την όποια προσφορά του πνεύματος αυτού στον κόσμο, εμείς να ζητούμε ανταπόδοση, είτε ευγνωμοσύνη την ονομάζουμε είτε προς ελεημοσύνη την προβάλλουμε. Καθήκοντα και όχι δικαιώματα θα έπρεπε να μας γεννά [...]
Αυτή τη φορά -εν αναμονή του 5ου και ενώ το 4ο, αφιερωμένο στους Συγγραφείς της Κύπρου, εξαντλήθηκε και ανατυπώνεται!- με καθήλωσε το άρθρο του καλού φίλου Κώστα Χατζηαντωνίου Εκδοχές νοήματος μιας "άλλης" νεωτερικότητας.
Ως ελάχιστο δείγμα γραφής προδημοσιεύω αυτά τα μικρά αποσπάσματα, κυρίως από τις παραγράφους εκείνες που αφορούν τον Ελληνισμό:[...] Καθώς ο σκοταδισμός επανεμφανίζεται για να πάρει τη ρεβάνς, είναι απαραίτητο να δούμε ότι υπεύθυνη γι' αυτή την κατάπτωση δεν είναι γενικά η λογική της νεωτερικότητας αλλά μία ορισμένη εκδοχή της [...] Αν η καταναλωτική υστερία αναγκάζει ελεύθερους ανθρώπους να φέρονται σαν δούλοι, και η φτώχεια στο ίδιο φαινόμενο οδηγεί: "Δουλικά πράγματα τους ελευθέρους η πενία βιάζεται ποιείν", έγραφε ο Δημοσθένης. Ας μη γελιόμαστε όμως. Κοινή είναι η ηθική αντίληψη της στέρησης και της υπερβολής. Μια ηθική αντίληψη δούλων.
[...] Αν ως Έλληνες έχουμε ακόμη κάποια σημασία για την οικουμένη, είναι γιατί αναπνέουμε πάντα με την ίδια γλώσσα στην οποία διατυπώθηκε ένα πνεύμα που ονομάστηκε ελληνικό. Ένα πνεύμα που σήμαινε κάποτε τη χαρά της ζωής και της δημιουργίας. [...] Το πνεύμα αυτό, όποτε ενεργεί με όραμα προς το μέλλον, οδηγεί σε επιτεύγματα. Όποτε αρέσκεται απλώς να "αντιστέκεται", παράγει σχιζοφρένεια και μας βυθίζει πιο βαθιά στο τέλμα όπου επιπλέουμε αιώνες τώρα. Και κάτι άλλο. Είναι ντροπή για την όποια προσφορά του πνεύματος αυτού στον κόσμο, εμείς να ζητούμε ανταπόδοση, είτε ευγνωμοσύνη την ονομάζουμε είτε προς ελεημοσύνη την προβάλλουμε. Καθήκοντα και όχι δικαιώματα θα έπρεπε να μας γεννά [...]
***
Τιμής ένεκεν, φωτογραφία από τη Λίνδο της Ρόδου,
πατρίδας του Κώστα Χατζηαντωνίου
2 σχόλια:
Είναι τόσο όμορφο και ελπιδοφόρο, να μαθαίνεις ότι βρίσκονται άνθρωποι που μπορούν να εκφράσουν, αυτό που νιώθουμε πολλοί -εύχομαι και θέλω να πιστεύω- από εμάς τους νεοέλληνες που εγκλωβιστήκαμε σε αυτή την παρακμή του σήμερα -γιατί πιστεύω σε χειρότερη θέση δε βρέθηκε ΠΟΤΕ ο έλληνας-. Είναι μεγάλη η ευθύνη μας απέναντι στο πνεύμα αυτό που ονομάζεται ελληνικό, και κληθήκαμε να διαιωνίσουμε.
Τα συγχαρητήρια μου στον Κώστα Χατζηαντωνίου. Πάντα άξιος και δημιουργικός!
Εύστοχες οι σκέψεις σου και με ευαισθησίες πάντα, φίλη Ροδούλα. Ο Κώστας Χατζηαντωνίου, που θα διαβάσει εδώ το σχόλιό σου, είναι ένας διανοούμενος που κόβει, όπου να 'ναι, το νήμα του πρωτοπόρου της γενιάς του εν Ελλάδι με τον βαθύ και καίριο στοχασμό του (στο δοκιμιακό και ιστορικό έργο του)αλλά εξελίσσεται θεαματικά το αφηγηματικό του τάλαντο (στην πεζογραφία του).
Δημοσίευση σχολίου