18 Μαρτίου 2014

Ένας μαθητής βιώνει τον αρχαίο λόγο...

Με χαρά και συγκίνηση έλαβα από τον άγνωστό μου μαθητή της Α' Λυκείου ΘΕΟΔΩΡΟ Α. ΣΠΗΛΙΩΤΗ, που φοιτά στο Μουσικό Σχολείο Σπάρτης το πιο κάτω σημείωμα. Αφορμή στάθηκε το άρθρο μου στο περιοδικό "ΦΡΕΑΡ" (απόσπασμα του οποίου έχω αναρτήσει και εδώ) με τίτλο «"Νεκρολογούντες" με... ολοζώντανο λόγο», σχετικά με τις συζητήσεις περί καταργήσεως της διδασκαλίας των Αρχαίων.
Ούτε λίγο ούτε πολύ, ο μαθητής αποστομώνει όλους εκείνους που επιμένουν να παρουσιάσουν σαν "νεκρή" την προδρομική μορφή της σημερινής γλώσσας μας:


 Η  Μουσική στην Ελλάδα: παρελθόν και παρόν
Η μουσική ως μορφή πνευματικής  και ψυχικής έκφρασης αναπτύχθηκε ήδη από τους πρώτους ανθρώπους  που έζησαν σε αυτόν τον τόπο. Ακόμα και στη μυθολογία παρουσιάζεται ο θεός Ερμής, ο αγγελιαφόρος του θεού Δία, ο οποίος, από την ηλικία περίπου των 4 ετών, κατασκεύασε την πρώτη λύρα, που έπειτα τη χάρισε στον θεό Απόλλωνα, τον θεό της μαντικής και της μουσικής. 
Αργότερα, η μουσική εξελίχθηκε σε πολλά στάδια. Το πρώτο στάδιο τοποθετείται στα αρχαία χρόνια, όταν οι άνθρωποι άρχισαν να τραγουδούν τα κατορθώματα σπουδαίων ηρώων, με τη συνοδεία της κιθάρας. Αυτοί ονομάστηκαν αοιδοί. Κάθε βασιλικό παλάτι είχε έναν αοιδό. Όμως, οι αοιδοί άρχισαν σιγά-σιγά να παρακμάζουν, με αποτέλεσμα να τους διαδεχτούν οι ραψωδοί. Οι ραψωδοί, οι οποίοι ανήκουν στο δεύτερο στάδιο, ήταν ποιητές που απήγγελλαν διάφορα έργα, τα ομηρικά. Όταν εξέλιπαν οι ραψωδοί, άρχισαν να πρωτοεμφανίζονται τα θέατρα, που έπαιξαν σπουδαίο ρόλο για τη μουσική και ανήκουν στο τρίτο στάδιο. Ένας από τους πιο γνωστούς ποιητές του θεάτρου ήταν ο Ευριπίδης. Ο Ευριπίδης υπήρξε  ένας από τους τρεις τραγικούς ποιητές -οι άλλοι δύο ήταν ο Αισχύλος και ο Σοφοκλής- που συνέθεσε 92 τραγωδίες, από τις οποίες οι 73 διασώθηκαν. Αρχικά, ο κορυφαίος αυτός λογοτέχνης εκμεταλλευόταν έναν μύθο και με συνδυασμό μουσικής - ποίησης τον μετέφερε στο κοινό.
Στη σημερινή εποχή, συνεχίζουμε να δοξάζουμε τους δικούς μας ήρωες. Κάθε χρόνο, για παράδειγμα, στη Σπάρτη διεξάγεται το «Σπάρταθλον», για να τιμήσουμε τους ήρωες που πολέμησαν στους Περσικούς πολέμους. Στο πλαίσιο αυτό, το Μουσικό Σχολείο Σπάρτης, με τις ελάχιστες πρόβες που πραγματοποίησε και με τα ολιγάριθμα μέλη της χορωδίας και της ορχήστρας, παρουσίασε τα αρχαία επιγράμματα του Σιμωνίδη του Κείου, που τα μελοποίησε η μόνιμη μουσικός του σχολείου Αναστασία Κόκκινου.
Βέβαια, το αποτέλεσμα της εκδήλωσης ήταν  συναρπαστικό και «καταιγιστικό», καθώς κέρδισε τις εντυπώσεις σπουδαίων ανθρώπων που παρευρίσκονταν εκεί.    Όμως, εμφανίστηκε και μία δεύτερη πρόκληση. Λίγες μέρες μετά την αξιόλογη εκδήλωση, ζήτησαν από το Μουσικό Σχολείο Σπάρτης να παρουσιάσει στο 40ό πανελλήνιο συνέδριο των φιλολόγων μερικούς στίχους από την «Άλκηστη» και την «Ελένη» του Ευριπίδη, που μελοποίησε για την περίσταση  η  προαναφερθείσα εκπαιδευτικός του σχολείου. Δυστυχώς, αποχώρησαν πάρα πολλά μέλη από τη χορωδία και την ορχήστρα, ενώ θα μπορούσαν να συμμετέχουν. Παρ’όλα αυτά, οι ελάχιστοι εθελοντές παρουσίασαν ένα ικανοποιητικό αποτέλεσμα στο συνέδριο, το οποίο το επαίνεσαν διακεκριμένοι φιλόλογοι.  
Βέβαια, όλη αυτή η περιπέτεια ήταν συναρπαστική. Μακάρι να καταλάβαιναν όλοι οι μαθητές τι σημαντικό ρόλο μπορούσαν να  διαδραματίσουν στο σπουδαίο συνέδριο.                          
Θεόδωρος Α. Σπηλιώτης, μαθητής της Α΄ Λυκείου, μέλος του συνόλου.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ "ΑΜΦΙΑΡΑΟΥ": Για τις ίδιες εκδηλώσεις και με την ίδια αφορμή αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του περιοδικού (και απόσπασμα στον ΑΜΦΙΑΡΑΟ)άρθρο της καθηγήτριας που επιμελήθηκε των μελοποιήσεων ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΚΟΚΚΙΝΟΥ. 

Δεν υπάρχουν σχόλια: